کاربرد شاخص topsis در پایش خشک سالی ها و ترسالی های استان گلستان

نویسندگان

عبدالعظیم قانقرمه

غلامرضا روشن

چکیده

شناخت و پایش صحیح از خشک سالی به عنوان گامی مؤثر در مدیریت و کاهش آثار زیان بار این بلای جوی مورد توجه است. در این راستا روش های تجربی مختلفی برای محاسبة خشک سالی ارائه شده اند که بیشتر آن ها، تنها از یک مؤلفه به نام بارش استفاده کرده اند. در این پژوهش برای اولین بار، با واردکردن هفت مؤلفه و شاخص اقلیمی متفاوت شامل حداقل دما، حداکثر دما، تبخیر و تعرق پتانسیل، بارش مؤثر، میانگین بارش، تعداد روزهای بارش، نسبت روزهای بارش به بارش ماهانه در الگوریتم  technique for order of preference by similarity to ideal solution (topsis)، عمل تعیین و رتبه بندی خشک سالی (ترسالی) انجام پذیرفته است. در نهایت جهت اعتبارسنجی روش پیشنهادی، داده های خروجی این روش برای ایستگاه شاهد چات در استان گلستان با برخی شاخص های مرسوم خشک سالی شامل siap، dpi، pnpi و bmdi واکاوی شد که نتایج ضریب همبستگی، مؤید اعتبار بالای روش پیشنهادی است. در ادامه بر اساس روش topsis خشک سالی های استان گلستان واکاوی شد. نتایج نشان می دهد که دی با بیشینة فراوانی گرایش روندهای منفی از شاخص topsis به مقدار 5/12 درصد، آسیب پذیرترین ماه از لحاظ رخداد خشک سالی هاست. همچنین نتایج نشان داد که 58/35 درصد از مساحت کل استان، حدود 40 تا 50 درصد از دور ة مطالعاتی 1350 تا 1390 را در خشک سالی به سر برده اند که بیشتر به صورت لکه هایی پراکنده در شمال غرب، شمال شرق و میانة شرقی استان قرار دارند که این مناطق حساس ترین پهنه های استان به وقوع خشک سالی معرفی شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربرد شاخص TOPSIS در پایش خشک‌سالی‌ها و ترسالی‌های استان گلستان

شناخت و پایش صحیح از خشک‌سالی به عنوان گامی مؤثر در مدیریت و کاهش آثار زیان‌بار این بلای جوی مورد توجه است. در این راستا روش‌های تجربی مختلفی برای محاسبة خشک‌سالی ارائه شده‌اند که بیشتر آن‌‌ها، تنها از یک مؤلفه به نام بارش استفاده کرده‌اند. در این پژوهش برای اولین بار، با واردکردن هفت مؤلفه و شاخص اقلیمی متفاوت شامل حداقل دما، حداکثر دما، تبخیر و تعرق پتانسیل، بارش مؤثر، میانگین بارش، تعداد روز...

متن کامل

نقش تغییرات رطوبت انتقال‏ یافته در رخداد خشک ‏سالی و ترسالی ایران

در این پژوهش به‏منظور بررسی نقش میزان شار رطوبت در نوسانات بارش ایران از داده‏های دوباره واکاوی‏شدةERA Interim مرکز پیش‏بینی‏های میان‏مدت اروپا با قدرت تفکیک مکانی 1 در 1 درجه در دورة آماری ۱۹۸۱-2011 بهره گرفته شده است. نخست، به‏منظور استخراج الگوهای مرطوب و خشک ایران، از شاخص استانداردشدة z استفاده شد و سالی که درصد مساحت رخداد دوره‏های فوق در آن‏ها بیشینه بود انتخاب گردید و محاسبات مجموع قائم...

متن کامل

بررسی خشک سالی ‌های هواشناسی در استان فارس

Drought can occur at such times when variables such as rainfall depth, run-off, soil moisture, etc. show a deficiency, or variables such as temperature show an increase, or when ground water level shows a decrease in comparison with the average level. Therefore, drought can be evaluated with respect to agricultural, meteorological, or hydrological variability. In this research, considering the ...

متن کامل

بررسی خشک سالی ‌های هواشناسی در استان فارس

Drought can occur at such times when variables such as rainfall depth, run-off, soil moisture, etc. show a deficiency, or variables such as temperature show an increase, or when ground water level shows a decrease in comparison with the average level. Therefore, drought can be evaluated with respect to agricultural, meteorological, or hydrological variability. In this research, considering the ...

متن کامل

مقایسه شاخص های خشک سالی هواشناسی در استان یزد

در این تحقیق جهت بررسی خشک سالی در ایستگاه سینوپتیک یزد و 31 ایستگاه غیر سینوپتیک در سطح استان از 5 شاخص درصد از نرمال بارندگی(pnpi)، دهک های بارندگی (dpi)، ناهنجاری بارندگی(rai)، بالم و مولی(bmdi) و بارش استاندارد شده(spi) استفاده شد. بدین منظور پس از جمع آوری داده های بارش ایستگاه های مورد بررسی، نواقص آماری موجود از طریق روش هم بستگی بین ایستگاه ها بازسازی شد. سپس محاسبه شاخص های pnpi، dpi و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فیزیک زمین و فضا

ناشر: موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

ISSN 8647-1025

دوره 41

شماره 3 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023